Tàu Atlantis rời trạm vũ trụ

Sứ mệnh cuối cùng

Tàu con thoi Atlantis rời ISS trong sứ mệnh lịch sử - Ảnh: AFP

Tàu Atlantis dưới sự điều khiển của chỉ huy trưởng Chris Ferguson và phi công Doug Hurley đã nhẹ nhàng tách khỏi cổng nối trên mô-đun Harmony của ISS ở quỹ đạo phía trên Thái Bình Dương khoảng 350km vào lúc 13 giờ 28 phút chiều 19.7 và dự kiến sẽ trở về tại Florida (Mỹ) vào ngày 21.7.

Trước đó, sứ mệnh cuối cùng của tàu Atlantis được bắt đầu khi tàu rời bệ phóng 39A tại Trung tâm Vũ trụ Kennedy, bang Florida vào ngày 8.7, mang theo phi hành đoàn bốn người gồm Ferguson, Hurley, Rex Walheim, Sandra Magnus.

Trong thời gian 9 ngày có mặt trên trạm vũ trụ, bốn phi hành gia trên đã chuyển cho trạm các hàng hóa, thực phẩm, nước uống dự trữ trong một năm và mang đến lắp ráp một mô-đun hậu cần đa mục đích có tên Raffaello.

Họ cũng được chứng kiến chuyến đi bộ ngoài khoảng không cuối cùng trong kỷ nguyên tàu con thoi, được thực hiện ngày 18.7 bởi phi hành gia của ISS.

Khép lại chương trình 30 năm

Được biết, sứ mệnh lần này là chuyến bay vào vũ trụ thứ 33 và cũng là cuối cùng của tàu Atlantis. Sau khi về lại Trái đất, tàu sẽ được đưa vào phục vụ du khách tham quan tại Khu liên hợp du lịch của Trung tâm Vũ trụ Kennedy.

Chuyến đi bộ ngoài không gian cuối cùng trong kỷ nguyên tàu con thoi - Ảnh: AFP

Sau khi kết thúc sứ mệnh tàu Atlantis, NASA sẽ chính thức khép lại chương trình tàu con thoi kéo dài 30 năm, kể từ chuyến bay đầu tiên vào ngày 12.4.1981 của tàu Columbia. Đây cũng là thời điểm Trạm Vũ trụ quốc tế trị giá 100 tỉ USD với sự hợp tác của 16 nước hoàn thành việc xây dựng.

Trong 32 lần đi vào vũ trụ trước đó, bắt đầu từ chuyến bay đầu tiên vào ngày 3.10.1985, tàu Atlantis đã mang theo 203 người; trải qua chặng đường tổng cộng là 194,2 triệu km (120,65 triệu dặm); ở trong không gian 293 ngày, 18 giờ, 29 phút, 37 giây; bay quanh quỹ đạo 4.648 lần; kết nối với Trạm Vũ trụ Mir 7 lần, với ISS 11 lần. Ngoài ra nó cũng thực hiện sứ mệnh lần thứ năm và cũng là lần cuối cùng đến sửa chữa, nâng cấp kính viễn vọng không gian Hubble từ ngày 11 - 24.5.2009.

Trong 30 năm qua, đội tàu con thoi của NASA gồm năm chiếc là Columbia, Challenger, Discovery, Atlantis và Endeavour đã thực hiện 135 lần bay vào không gian.

Vào ngày 9.3 vừa qua, tàu Discovery cũng đã "về hưu" sau 39 lần chu du vào vũ trụ. Ngoài ra, NASA còn một tàu Enterprise được xây dựng cho các chuyến bay thử nghiệm và không bao giờ bay vào vũ trụ.

Chương trình tàu con thoi cũng chứng kiến hai thảm họa lịch sử khi tàu Challenger và Columbia lần lượt nổ tung trên bầu trời khiến 14 phi hành gia thiệt mạng.

Tàu Challenger gặp sự cố sau khi rời bệ phóng có 73 giây vào ngày 28.1.1986 và được thay thế bằng tàu Endeavour; còn tàu Columbia cháy tan khi đang trên đường trở về Trái đất vào ngày 1.2.2003 phía trên bầu trời bang Texas (Mỹ).

Sau khi chương trình tàu con thoi kết thúc, việc đưa người lên ISS của NASA sẽ phụ thuộc hoàn toàn vào đội tàu Soyuz của Nga cho đến khi họ hoàn thành xây dựng tàu vũ trụ thế hệ mới, dự kiến là vào năm 2015.

Số tiền mà NASA phải trả cho một chỗ ngồi của phi hành gia Mỹ trên tàu Soyuz là 51 triệu USD. Trong vòng bốn năm tới, NASA phải trả cho phía Nga 1 tỉ USD để gửi phi hành gia của mình lên vũ trụ.

Trạm Vũ trụ quốc tế đã hoàn thành việc xây dựng - Ảnh: AFP

Tiến Dũng